Árið 1918

Mynd dv.is

Árið 1918 var viðburðaríkt ár hér á landi. Þetta ár lauk heimstyrjöldinni fyrri og Spánska veikin breiddist út um heimsbyggðina. Talið að veikin hafi lagt 25-50 milljónir manna að velli á heimsvísu en hér á landi er talið að um 500 manns hafi látist af hennar völdum. Á Íslandi byrjaði árið með fimbulkuldum og í janúar fór frostið niður í -38 gráður á Grímsstöðum á Fjöllum. Landsins forni fjandi, hafísinn, umkringdi landið og takmarkaði verulega flutning nauðsynjavöru til hinna dreifðu byggða og kolaskortur vegna heimsstyrjaldarinnar bætti ekki úr skák. Frostaveturinn mikli, eins og veturinn 1917-1918 er oft kallaður, var ekki einu náttúruhamfarirnar sem gengu yfir Ísland á árinu því í október hófst gos í Kötlu sem varð eitt stærsta Kötlugos frá upphafi byggðar á Íslandi. Í október var haldin þjóðaratkvæðagreiðsla um sambandslagasamninginn sem veitti Íslendingum fullveldi innan danska konungsveldisins sem konungsríkið Ísland. Jón Magnússon varð fyrsti forsætisráðherra hins fullvalda konungsríkis en hann sat á þingi fyrir Heimastjórnarflokkinn á þessum árum. Þéttbýlismyndum var í fullum gangi og steinhús vorum óðum að útrýma gömlu torfbæjunum. Víða bjó fólk þó þröngt og við erfið kjör og vatnsklósett og rafmagn var munaður sem ekki margir nutu.